သမိုင္းတြင္ အေမရိကန္သည္ စစ္ပဲြအမိ်ဳးမ်ိဳးတုိ႔တြင္ ပါ၀င္ပတ္သက္ခဲ့ ဖူးသည္။ သမၼတကစစ္တုိက္တုိင္း အေမရိကားတြင္ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္မႈေတြ ေပၚခဲ့တာခ်ည္းျဖစ္သည္။ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္မႈ တုိ႔မရွိဘဲ အေမရိကားကစစ္ ခင္းခဲ့ရသည္ဟူ၍ မရွိဘူးေပ။ ယခုအီရတ္စစ္ ကိစၥတြင္လည္းဆန္႔က်င္ကန္႔ ကြက္မႈတုိ႔ျဖင့္ႀကံဳေတြ႔ရသည္။ ဤအခ်က္ကုိပင္ ဂုဏ္ယူသည္။
အေမရိကန္၀တၱဳေရး ဆရာႀကီး မတ္(က္) တိြဳင္သည္ အေမရိကန္အလံ ကုုိ ျပင္ပစ္ခုိင္းသည္။ လက္ရွိအျဖဴစင္းတုိ႔အား အမဲစင္းေတြေရးဆဲြထည့္ခုိင္း သည္။ ၾကယ္ပြင့္ေလးေတြအစား လူ႔ဦးေခါင္းခြံႏွင့္ အ႐ုိးေတြထည့္ရန္ တုိက္တြန္း သည္။ သူကန္႔ကြက္ေသာ စစ္ပဲြမွာ အေမရိကန္ႏွင့္ စပိန္တုိ႔ ဆင္ႏႊဲ ေသာ စစ္ပဲြျဖစ္သည္။
ဤအေမရိကန္စစ္ပဲြကုိပင္ အေမရိကန္ထိပ္သီး ဒႆနပညာရွင္ ႀကီး ၀ီလွ်ံဂ်ိမ္း(စ္)ကလည္း ကန္႔ကြက္ဆန္႔က်င္သည္။ ၀ီလွ်ံဂ်ိမ္း(စ္)ကသူ ဘာေၾကာင့္ ကန္႔ကြက္ရသနည္း ဆုိသည့္အေၾကာင္းကုိလည္း ရွင္းျပသည္။ "စစ္သည္ ကာလၾကာရွည္စြာ ကြၽႏု္ပ္တုိ႔၏ ဂုဏ္သေရကုိ ညႇိဳးႏြမ္းေစသည္။ ကုိယ့္ကုိလည္းလိမ္ရသည္။ ညာရသည္္ " ဟုေရးသည္။
ဗီယက္နန္စစ္ပဲြြ၌ အေမရိကန္တြင္ စစ္ဆန္႔က်င္ေရးအျပင္းအထန္ဆုံး ျဖစ္ခဲ့သည္။ ယခုအီရတ္ စစ္ပဲြ၌လည္းစစ္ဆန္႔က်င္ေရးကန္႔ကြက္ မႈမ်ားရွိခဲ့ သည္။ ဤတြင္ ေရွးဦးပထမ ဥပေဒျပႆနာတစ္ရပ္ကုိ ေဖာ္ထုတ္ေဆြးေႏြး သည္။
အင္ပါယာျပည့္ရွင္လား
စစ္ပဲြသည္ အေျခခံဥပေဒပါလူ႔အခြင့္အေရးတုိ႔ကုိ လႊမ္းမုိးသေလာဟူ ေသာ အခ်က္ျဖစ္သည္။ ဤအခ်က္အတြက္ သာဓကတစ္ခု ထင္ထင္ရွားရွား ေပၚလာသည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း အေမရိကန္ရွိ ေက်ာင္းတို႔တြင္ အေမရိကန္ အလံလႊင့္ထူူၿပီး ေက်ာင္းတက္ေက်ာင္းဆင္းခ်ိန္တုိ႔၌ အလံကုိ အေလးျပဳၿပီး သစၥာဆုိရမည္ျဖစ္သည္။
ဤဥပေဒအၾကမ္းကုိ အေမရိကန္တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က အေျခခံ ဥပေဒႏွင့္မညီညႊတ္ဟုဆုိကာ ပယ္ခ်လုိက္သည္။ အေၾကာင္းျပပုံကရွင္းသည္။ စစ္သည္အေျခခံဥပေဒပါ လြတ္လပ္စြာယုံၾကည္ခြင့္၊ သေဘာထားကဲြလြဲခြင့္တုိ႔ ကုိ မဖ်က္သိမ္းမလႊမ္းမို္းဟု စီရင္လုိက္သည္။ စစ္ကာလဆုိၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး တုိ႔ကုိမခ်ဳပ္ခ်ယ္ရေပ။
ထုိ႔အျပင္ ယခုအီရတ္စစ္ပဲြ ကိစၥကုိ အေျခခံၿပီး အေမရိကန္သမၼတ စနစ္သည္ အင္ပါယာျပည့္ရွင္ သမၼတစနစ္ လားဟု ေမးခြန္းထုတ္ၾကည့္ျခင္း လည္းရွိလာသည္။ အင္ပါယာျပည့္ရွင္ စနစ္၌တုိင္းသူျပည္သား လူအမ်ားတုိ႔ သည္ မင္းၾတားႀကီးကုိစစ္အေၾကာင္း ေ၀ဖန္ေဆြးေႏြး ေျပာဆုိဖို႔ေနေနသာသာ ေမာ္လို႔ပင္မဖူးရေပ။ စစ္တုိက္ေနေသာ ျပည့္ရွင္မင္းႀကီးကုိ စစ္အေၾကာင္း ေ၀ဖန္ေဆြးေႏြးတင္ျပရန္ အခြင့္အေရးမရွိေပ။ တင္လည္းမတင္ျပရဲၾက။ ဘုရင့္စစ္ပဲြကုိ"မွန္လွပါဘုရား″ လုပ္႐ုံပင္ျဖစ္သည္။ ဘုရင္ႏွင့္ျပည္သူ ၀ိတ္ခ်င္း မတူေပ။
အေမရိကန္ သမၼတစနစ္သည္ အင္ပါယာျပည့္ရွင္ သမၼတစနစ္မဟုတ္ ေပ။ သမၼတက ဘ၀ရွင္မင္းၾတားႀကီးလုိ ျပဳမူဆက္ဆံခြင့္ မရွိေပ။ သမၼတကို ျပည္သူလူထုက ေရြးေကာက္တင္ေျမႇွာက္ထား သည္ျဖစ္၍ သမၼတသည္ ျပည္သူလူထုထက္၀ိတ္မပုိရေပ။ သမၼတႏွင့္ျပည္သူလူထုသည္၀ိတ္ခ်င္း ဆတူ ျဖစ္သည္။
က်ိဳးေၾကာင္းရွင္း
အျခားျပႆနာတုိ႔၌ သမၼတႏွင့္ျပည္သူ တုိ႔၀ိတ္တူမကစားခ်င္ေစကာမူ၊ လူတုိင္းအတြက္ေရာ တုိင္းျပည္တစ္ျပည္လုံးအတြက္ပါေသေရးရွင္ေရးတမွ်အေရးႀကီးေသာ စစ္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပႆနာတုိ႔တြင္မူ လူထုကသမၼတႏွင့္၀ိတ္ျခင္းညိႇကစားလုိသည္ မွာသဘာ၀က်သည္။ ဥပေဒကလည္းခြင့္ျပဳသည္။ ဒီမိုကေရစီ အုိင္ဒီအုိုိလုိဂ်ီ အရလည္း သင့္ျမတ္သည္။
သမၼတကလည္း ၀ိတ္တူေျပာဆုိလုိေသာ အသံတုိ႔ ကုိ နားစြင့္ရသည္။ စစ္အတြက္ မိမိေဆာင္ရြက္ မႈအ၀၀တုိ႔ကုိ တာ၀န္ယူရသည္။ ျပည္သူကုိရွင္းျပ ရမည္။ ျပည္သူတုိ႔၏ ေ၀ဖန္မႈကုိ တန္ဖုိးထားရမည္။ သုိ႔ေသာ္မၾကာေသးမီက အယူအဆတစ္မ်ိဳးေပၚလာသည္။ စစ္ျဖစ္ရန္ အခ်ိန္နီးလာၿပီဟု ဆုိလွ်င္ စစ္ႏွင့္ပါတ္သတ္ေသာ အေခ်အတင္ေဆြးေႏြးမႈတုိ႔ကုိ ေခတၱရပ္ဆုိင္းထားသင့္ သည္။ မိ်ဳးခ်စ္စိတ္ဓာတ္ျဖင့္ စစ္ဆင္ႏႊဲမည့္ ေခါင္းေဆာင္၏ ေနာက္သုိ႔ ဦးလည္ မသုန္လုိက္သင့္သည္။တစ္ႏုိင္ငံလုံး တစ္သံတည္းထြက္ၿပီး သမၼတ ေခါင္္း ေဆာင္ ရာသုိ႔ လုိက္သင့္သည္။ ဤကဲ့သုိ႔မဟုတ္ဘဲ သမၼတႏွင့္ ဆတူ၀ိတ္ရွိ သည္ဟုယူဆၿပီး ကန္႔ကြက္ေနၾကလွ်င္၊ သမၼတကုိဘာအတြက္ ေရြးေကာက္ တင္ ေျမႇာက္ထားပါသနည္း။
ဤအယူအဆသည္စစ္မျဖစ္မီ ႏွင့္စစ္ကာလအတြင္း၌၊ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံသည္ အစုိးရ၏ စစ္ဆင္ႏႊဲျခင္းကုိ က်င့္၀တ္သီလ တရားအရ၊ ေထာက္ခံရန္ တာ၀န္ရွိသည္ဟု ဆုိလုိျခင္းျဖစ္သည္။ ဤအခ်က္ကုိ အထက္တြင္ ေဖာ္ျပထားသကဲ့သုိ႔ အေမရိကန္တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က ပယ္ခ်ထားၿပီး ျဖစ္သည္။ လူအမ်ားေထာက္ခံမႈရရန္၊ စစ္ဆင္ႏႊဲေသာ အစုိးရက။ က်ိဳးေၾကာင္းမွ်တစြာရွင္းျပႏုိင္ရမည္။
ေလးနက္စစ္ေဆးမႈ
ယခုအီရတ္စစ္ပဲြကိစၥႏွင့္ပါတ္သက္ၿပီး ေထာက္လွမ္းေရး သတင္းအမွား တုိ႔ကုိပုံႀကီးခ်ဲ႕အသုံးျပဳမိ၍ အေမရိကန္သမၼတ ဘု(ရွ္) ေကာ ၿဗိတိသွ် ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဘလဲတုိ႔္ပါျပင္းျပင္းထန္ထန္ စစ္ေဆးေ၀ဖန္ခံေနရသည္။ အီရတ္စစ္ပဲြ မၿပီးေသး၍ ဤေ၀ဖန္စစ္ေၾကာမႈတုိ႔ကုိ ေခတၱရပ္ဆိုင္းထားသင့္ ပါသည္ဟု သမၼတႏွင့္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္တုိ႔ဘက္ကေျပာ၍ မရေပ။
သုိ႔ျဖင့္သင္ခန္းစာလုိ႔ေခၚေခၚ၊အစဥ္အလာလုိ႔ေခၚေခၚ၊ အေရးႀကီးေသာ သမုိင္းအခ်က္ ၏အခ်က္တစ္ခ်က္က ေပၚလာသည္။ ယင္းအခ်က္မွာ ၂၁ရာစုႏွစ္ စစ္ပဲြတုိ႔သည္ေလးနက္ေသာ စစ္ေဆးစုံစမ္းမႈကုိ မခံယူဘဲ စစ္ပဲြ ေတြ ဆင္ႏႊဲလုိ႔မရဟူေသာ အခ်က္ျဖစ္သည္။
ဤကား ပထမအခ်က္ျဖစ္သည္။ ဒုတိယအခ်က္လည္းရွိေသးသည္။ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံအေနျဖင့္ စစ္အေၾကာင္း တစ္မ်ိဳးသားလုံးအေခ်အတင္ ေဆြးေႏြးမႈမရွိဘဲ စစ္တုိက္လုိ႔မရဆုိေသာ အခ်က္ျဖစ္သည္။
သမၼတစနစ္သည္ အင္ပါယာျပည့္ရွင္သမၼတစနစ္ မဟုတ္ပါဟု သေဘာေပါက္လက္ခံသည္ႏွင့္၊ ေခတ္သစ္စစ္ပဲြတုိ႔ကုိ ဘယ္လုိဆင္ႏဲႊရမည္၊ ဘယ္လုိ စိန္ေခၚမႈတုိ႔ႏွင့္ ေတြ႔ၾကံဳရမည္တုိ႔ကုိႀကိဳတင္ မွန္းဆႏုိ္င္ၾကဖြယ္ ရွိသည္။
ဦးခ်မ္းေအး
စပါယ္ျဖဴမဂၢဇင္းမွ
Posts
